Tipografi Bülteni: Ağustos 2023
Bu ayın bülteninde, dünyada ve Türkiye’de tipografiye dair önemli gelişmeler var.
Ertekin Erdin’den yeni yazıyüzü
Ertekin Erdin, Hasköy’ün ardından, Libre Caslon’dan türettiği yeni daraltılmış serif yazıyüzünü duyurdu. Libre Caslon Text ailesini temel alan Libre Caslon Condensed, zarafet ve okunabilirliğin uyumlu karışımını sunan tasarım projeleri için ideal bir seçim gibi görünüyor.
Gutenberg Parantezi: Basılı kültür neden geleceğin anahtarıdır?
Houman Barekat’ın The Guardian’da yazdığı, ABD’li gazeteci Jeff Jarvis’in The Gutenberg Parenthesis adlı kitabının incelemesi. 🇬🇧 Kitap, Danimarkalı akademisyen Lars Ole Sauerberg’in kullandığı ve edebî kültür tarihinin Gutenberg’in on beşinci yüzyılın ortalarında matbaayı geliştirmesinden milenyumun başlarına kadar geçen beş yüz yılı aşkın sürenin sadece bir kırılma noktası olarak görülmesi gerektiği anlamına gelen Gutenberg Parantezi kavramı üzerinden, Gutenberg matbaasından kelime işleme yazılımlarına kadar basılı tarihin detaylı bir incelemesini ve dijital çağ için önemli dersler sunuyor.
Bir yazı tasarımına isim vermek
Elissaveta Brandon, Fast Company’de yayımladığı yazısında, yakın zaman önce Microsoft’un varsayılan yazıyüzü olarak Aptos’a geçmesinin üzerine bir çocuğa isim vermekten farklı olmadığını, eşit oranda strateji ve sezgi gerektirdiğini söylediği yazı tasarımlarına sıra dışı isimler verme konusuna değiniyor. 🇬🇧
Cep formatında basılan en eski kitaplardan Martialis’in epigramları
Peter Harrington, Aldus Manutius’un kurduğu Aldine Press tarafından cep formatında basılan en eski kitaplardan biri olan Marcus Valerius Martialis’in epigramlarının ilk baskısının videosunu paylaştı. Kitap, Manutius’un 1501 yılında Virgil’in bir edisyonunu yayımlayarak başladığı ve taşınabilir kütüphane (libelli portatiles) adını verdiği çığır açan fikrinin bir ürünü…
Doğu Avrupa Tasarım Festivali (FEED)
Doğu ve Güneydoğu Avrupa’da görsel tasarıma odaklanan konferans, atölye çalışması, yarışma gibi çeşitli etkinlikleri bir araya getirme amacıyla 2–4 Eylül 2023 tarihleri arasında Varşova’da düzenlenecek olan Doğu Avrupa Tasarım Festivali’nde (FEED) ülkemizden ISType’ın kurucusu Onur Yazıcıgil de yer alacak.
Typodiversity 01: Arapça yazı dünyasını keşfetmek
Reading Üniversitesi Tipografi ve Grafik İletişim Bölümü ile Typodiversity işbirliğinde düzenlenecek olan tipografi ve yazı tasarımı etkinlikleri, Arapça yazı dünyasını keşfetme temasıyla 3–4 Kasım 2023 tarihlerinde yapılacak.
X neden bu kadar önemli?
Matematik Tarihçisi Peter Schumer’in, Twitter’ın yeniden markalaşmasının ardından gündemde olan X harfinin kökenini incelediği yazısı. 🇬🇧
Esnek arayüzler için yazı seçimi
Jake Giltsoff’un Make Type Work’ta yayımladığı esnek arayüz tasarımları için yazıyüzü seçimine dair yazısı. 🇬🇧 Giltsoff’un taze girişimi Make Type Work, harika bir tipografi kaynağı olacak gibi görünüyor.
Alverata, Bhutan’ın yeniden markalaşmasında
Güney Asya’da bulunan Bhutan’ın yeniden markalama çalışmasında, TypeTogether’ın merhum Gerard Unger tarafından tasarlanan Alverata yazıyüzü kullanıldı. TypeTogether, MMBP & Associates tarafından yürütülen markalama çalışmasının tasarım süreciyle ilgili ayrıntılı bir yazı yayımladı. 🇬🇧
İlkokullardaki el yazısı eğitimine yönelik kapsamlı bir proje: Primarium
TypeTogether’dan bahsetmişken, yazıevi, Primarium adını verdikleri kırktan fazla ülkedeki ilkokullarda Latin harflerine dayalı el yazısı eğitiminin durumunu araştırmak ve farklı el yazısı modellerini belgelemek için çığır açan bir eğitim projesine girişti. Primarium, elle yazmayı öğrenmenin faydalarından en etkili güncel el yazısı modellerine ve öğretim yöntemlerine kadar, çocukların okuma ve yazmayı nasıl öğrendiklerini etkileyen karmaşık faktörlerin derinlemesine bağlamsal analizine olanak tanıyan kapsamlı bir bakış açısı sunmayı hedefliyor. 🇬🇧
MD System’ın tasarım süreci
Yazıyüzlerinin hikâyelerini, tasarım süreçlerini önemsiyor ve bu konudaki yazılara bültenimizde sıkça yer veriyoruz. Geçtiğimiz ayki bültende, Frere-Jones’un Surveyor ile Whitney adlı yazıyüzlerinin tasarım sürecini ilişkin yazısını paylaşmıştık. Temel bir prensip etrafında inşa edilmiş MD System’ın tasarımına ilişkin benzer bir yazı Rutherford Craze’den geldi. 🇬🇧
Matthew Carter’ın tüm yazıyüzleri bir araya getiriliyor.
Matthew Carter’ın dijital ortamda bulunan altmış yıllık kariyeri boyunca tasarladığı neredeyse tüm yazıyüzleri tek bir yerde bir araya getiriliyor. Bunlar arasında, TypeNetwork ortağı Carter & Cone’dakilerin yanı sıra Monotype, Morisawa ve Hamilton Wood Type’dan da yazıyüzleri var. ➚ Okuma Önerisi: “The Carter Identity” 🇬🇧
21. yüzyıl tezinde 17. yüzyıldan kalma bir yazıyüzü kullanmak
Bir lisansüstü öğrencisi Lin Yangchen’in kaleme aldığı, tezinde on yedinci yüzyıldan kalma bir yazıyüzünü kullanma macerasına ilişkin iyi bir deneme. 🇬🇧
Tarihî yazı ve harfleme arşivi
On dokuz bini aşkın tarihî yazı ve harfleme örneğini içeren bir arşiv sayfası.
Yazı numuneleri platformu Letter Library açıldı.
Ralf Herrmann tarafından kurulan, yazı numunelerini (type specimen) tek bir platformda bir araya getirerek araştırılabilmelerini, incelenebilmelerini ve korunabilmelerini amaçlayan Letter Library açıldı.
Kanada Tipografi Arşivi açıldı.
Bir arşiv haberi de Kanada’dan… Gibson Fonu tarafından finanse edilen, Kanada’daki yazı ve tipografi tarihini belgelemeyi amaçlayan Kanada Tipografi Arşivi’nin ağ sayfası açıldı. Arşivin ilk odağının, 1751 yılında Halifax kentinde açılan ilk matbaadan 1985 dolaylarında dijital çağın başlangıcına kadar uzanacağı, gelecek aşamalarda Fransızca gibi yerli dillerin ve içeriklerin eklenmesi ile zaman çizelgesinin yaklaşık 2010 yılına kadar olan çalışmaları içerecek şekilde genişletileceği açıklandı. 🇬🇧
Nebiolo Tarih Projesi’nden yeni kitap
Marta Bernstein, James Clough, Alessandro Colizzi, Riccardo De Franceschi, Massimo Gonzato ve Riccardo Olocco tarafından İtalya’nın en ünlü yazıevini araştırmak için kurulan araştırma ekibinin yürüttüğü Nebiolo Tarih Projesi ile ilgili gelişmeleri geçmiş bültenlerimizde yayımlanmıştık. Proje ekibinin hazırladığı, 1978 yılında kapanana kadar yirminci yüzyılın büyük bir bölümünde İtalya’nın hem ulusal hem de uluslararası düzeyde en büyük yazıevi olan Nebiolo şirketi hakkındaki kitap yayımlandı. 🇬🇧
“New York’un vitrinleri toplumun temel direkleriydi.”
Temmuz ayındaki bültende Steven Heller’in fırça tabelacılığına ilişkin yazısını paylaşmıştık. Heller, vernaküler tipografiye yönelik ilgisini PRINT için kaleme aldığı, New York’un eski vitrinlerinin güzelliğini ve cazibesini anımsadığı yazısı ile devam ettiriyor. 🇬🇧
Los Angeles’ın tabelaları
2014 yılında Şili’den Los Angeles’a taşındıktan sonra Los Angeles tabelalarına olan sevgisini Instagram hesabında belgelemeye başlayan Tabela Ressamı Bryan Yonki’nin “Hand-Painted in LA” adlı kitabı yayımladı. 🇬🇧
Grato Marker’ın tasarım süreci
Teja Smrekar’ın el yazısı geometri ile nasıl birleştirdiği Grato Marker’ın tasarım süreci hakkında yazı. 🇬🇧
Monotype’dan yazıevleri ve yazı tasarımcıları için yeni program
Monotype, yazı topluluğunu güçlendirmeyi amaçladığı Yazıevi Programı’nı duyurdu. Yazıevlerine ve yazı tasarımcılarına daha fazla görünürlük, bir dizi analiz aracı, pazarlama özellikleri ve gelişmiş telif modeli sunuyor. Lansman öncesinde binden fazla yazıevi ve yazı tasarımcısının programa kaydolduğu belirtiliyor. 🇬🇧
Typography Papers dergisinin bazı sayıları PDF olarak yayımlandı.
Geçmiş bültenlerimizde, Paul Stiff’in öncülüğünde Reading Üniversitesi Tipografi ve Grafik İletişim Bölümü tarafından hazırlanan Typography Papers’ın bazı sayılarının internet ortamında yayımlandığını duyurmuştuk. Derginin beş, altı, yedi ve dokuzuncu sayıları PDF olarak derginin ağ sayfasına yüklendi. 🇬🇧
Tipografiyi keşfetmek için damga seti: BlockFace
Bigumigu’nun haberine göre, Will Mower’ın Open Press Project ile geliştirdiği BlockFace, kullanıcının harf formları oluşturmasına ve bu formlarla el yapımı tabelalardan tişörtlere kadar pek çok yüzeye baskı yaparak tipografik eserler tasarlamasına imkân tanıyor.
