Kullanıcı Deneyimi ve Etik
Eylül başında hepinizi “Kullanıcı Deneyimi ve Etik” üzerine düşünmeye ve üretmeye davet etmiştik. Bu çağrıda dilediğiniz aracı kullanarak düşüncelerinizi bizimle paylaşmanızı istedik. Çağrıyı yapmamızdaki amaç; deneyim tasarımına ilgi duyanları bir araya getirmek, paylaşarak üretmek, bu sırada birbirimizden yeni şeyler öğrenmek, aynı zamanda da bu kolektif üretimle açık kaynaklı bir kullanıcı deneyimi kütüphanesi oluşturmaktı. Süreçte çok değerli içerikler üretildi. Şimdi sıra bu çalışmaları sizlerle paylaşmaya geldi!
Etik ikilemi kullanıcının ürün ile karşılaştığı ilk andan itibaren başlıyor. Özlem Öztürk ve Ayşe Çapkınoğlu günlük hayatımızda sıklıkla isimlerini duyduğumuz uygulamalardan Netflix ve Spotify’ı “Açık ara farkla kazananlar: SPOTIFY ve NETFLIX” yazılarıyla deneme sürümünden ödemeye geçişte şeffaflığı, etik açısında değerlendirdiler.
Aziz Gürkan Tan ve Gizem Tekşahin, günümüzdeki dijital ürünlerin kullanıcıyı bağımlı edici bir deneyim sunmasını etik açısından ele aldılar ve düşüncelerini “Bağımlılık Yaratan Dijital Deneyimler” yazısıyla bizlerle paylaştılar.
Can Arsoy ve Bengisu Ulusu, hazırladıkları mikro site ile, Avrupa birliğinde KVKK (Kişisel Verilerin Korunması Kanunu) çıktıktan sonra, müşterilerin verilerinin kullanımına izin vermesi için gönderilen maillerdeki kullanıcı deneyimini irdelediler. Toplamda 9 tane markanın gönderdiği mailler, yaklaşık 100 kişinin katılımıyla oylandı ve yüzdelik skorları belirlendi. Sonuçları ve detayları da “GDPR Maillerinde Kullanıcı Deneyimi ve Etik” yazısıyla paylaştılar.
Özge Özdiller ve Halit Öztürk markaların kullandığı manipülatif örneklerden yola çıkarak 9 farklı senaryo oluşturdu. Yaptıkları anket ile katılımcıların bu senaryolar ile ilgili düşüncelerini, ne sıklıkla karşılaştıklarını ve manipülatiflik derecelerini oylamalarıyla oluşturdukları “Dark or Not?” inceleme yazısını çıkardılar.
Kübra Çiçek ise açık çağrımıza kullanıcı deneyimi araştırmalarında uyulması gereken etik ilkelerin ne olduğu ve neden önemli olduğunu konusundaki “Kullanıcı Deneyimi Araştırmalarında Etik İlkeler” yazısıyla katıldı.
Userspots ekibi de UX’minimal Çağrısı “Kullanıcı Deneyimi ve Etik” başlıklı bu videolarıyla araştırma yaparken akıllarıdan geçen etik sorgulamalarını aktardı ve bizleri de sorgulamaya teşvik etti.
Sevgili Ebru Namaldı açık çağrımıza karşılık vererek “Deneyimlerin Yüz Karası: Dark UX” yazısında kullanıcı deneyimi ve etik çatışmasını gerçek hayattan örnekler ile değerlendirdi.
Canımız, Doub.co ekibi; Ezgi Nazlı ve Berkay Sargın da oluşturdukları “Me, Myself & My Title” mikro sitesiyle, bireysel sorgulamalarımızı, bizlerin eline bıraktı ❤
Ekibimizin her zaman yanında olan Ebru Namaldı’ya ve Doub.co ekibine katkılarından dolayı müteşekkiriz. Kadir Has Üniversitesi Kullanıcı Deneyimi Tasarımı Yüksek Lisans Programı’nda yer alan öğretim görevlileri ve öğrencilerin, açık çağrımıza ders kapsamında yer vererek değerlendirmeleri bizi mutlu etti. Bu sebeple kendilerine ayrıca teşekkür ederiz.
Heyecanımıza ortak olduğunuz ve paylaştığınız içeriklerle katkıda bulunduğunuz için çok mutluyuz! “Kullanıcı Deneyimi ve Etik” konusundaki düşüncelerinizi, araştırmalarınızı yazıya dökerek, hepimizin severek okuyacağı kullanıcı deneyimi kütüphanesine de ilk kaynakları sağlamış oldunuz. Açık çağrı zaman aralıklarının amacı; toplu üretimler ve paylaşımlar yaparak, çok yönlü fikir alış verişine imkan sağlayabilmekti. Ancak katkı sağlamanın zaman limitine tabi olmadığına ve okunan yazıların yeni fikirlere ilham olabileceğine inanıyoruz. Bu yüzden hiçbir açık çağrıyı kapatmayı düşünmüyoruz. Yani konu başlıkları hakkında üretimler yapmaya devam ettiğiniz ve bizimle iletişim kurduğunuz sürece, biz içerikleri paylaşmaya ve kütüphanemizi genişletmeye devam edeceğiz. Şu an bile Slack kanalımızda paylaşılıp, Medium’a taşınamadığı için, bu index’te yer almayan üretimler mevcut. Yöntem önerilerine de açığız.
Yeni yazılar, içerikler ve kolektif üretimin parçası olmaya devam etmek için bizi Medium’dan takip etmeyi unutmayın. Bir sonraki açık çağrı için konu önerilerinizi yorumlara bırakabilirsiniz, görüşmek üzere!
