De onderliggende waarde van gebakken lucht (BTC).

Aat de Kwaasteniet
6 min readDec 5, 2020

--

English version
Een veel gehoord argument tegen Bitcoin is dat Bitcoin geen onderliggende waarde heeft en dat het daarom niet meer is als gebakken lucht, een Tulpenbollen manie, een piramidespel of een zeepbel die wel een keer barst.

Aan de andere kant is het weerwoord dat door Bitcoin fans gebezigd wordt meestal dat de prijs van Bitcoin nu eenmaal bepaalt wordt door vraag en aanbod op de markt en dat de echte waarde van bitcoin zijn usecase is dus de decentrale tegenhanger zijn van het failliete Fiat system. Dit is natuurlijk wel waar maar ook wat kort door de bocht en gemakkelijk en niet overtuigend voor de sceptici. In dit verhaal gaan we onderzoek wat de intrinsiek onderliggende waarde is van Bitcoin.

Energie en arbeid

Alle spullen/zaken/diensten die we produceren, gebruiken, verbruiken, en/of verder verwerken op deze aardkloot hebben een kostprijs. De prijs waartegen het apparaat, product, dienst geproduceerd/geleverd kan worden. LET OP! We hebben het hier over de kostprijs, niet te verwarren met de waarde.

We gaan nu even filosofisch doen.

Mijn stelling is dat de basale kostprijs voor alles op deze wereld uit slechts twee componenten samengesteld is en dat is Energie en Arbeid.

Energie en arbeid die benodigd is om het maakproces te bewerkstelligen.
Om een auto te maken heb je staal nodig. Dat wordt gemaakt van ijzererts. Dat erts wordt door grote machines uit de bodem gehaald en in hoogovens gesmolten. De kostprijs van dat ijzer wordt dus geheel bepaald door energie en menselijke arbeid die benodigd is om het ijzer in staal om te zetten. De grondstof (het erts) zelf is van geen belang want dat wordt gratis uit de grond gedolven. Het krijgt pas waarde als het door energie en arbeid gedolven en verder verwerkt wordt. Daarna wordt dat staal met behulp van een weer een hoop energie en arbeid omgezet in een auto.

Bedenk dat we als mens dus niets scheppen maar alleen transformeren.
Van ijzererts naar staal en van staal naar auto.
Alle atomen uit een auto zaten al in de grond en zijn eigendom van alle aardbewoners en worden door transformatieprocessen omgezet in een auto. En het enige wat daarvoor nodig is, is Energie en Arbeid.

Men kan aanvoeren dat een kostprijs uit veel meer componenten bestaat zoals het normale economische denken ons leert. Zoals bijvoorbeeld huisvestingskosten, afschrijving van de gereedschappen e.d. maar ook die gereedschappen zijn een product van Energie en Arbeid, niet meer en niet minder.
Ook fabriekshallen, kantoorwerkzaamheden, zijn in wezen terug te brengen als producten van Energie en Arbeid. De ene keer is het 10% energie en 90% arbeid en vaak is het 90% energie en 10% arbeid.

Ook van Goud en andere edelmetalen wordt de kostprijs bepaald door de hoeveelheid energie en arbeid om het te delven en te bewerken tot die glimmende bars.

Dus van elk product in de wereld wordt de kostprijs bepaald door de hoeveelheid Energie en Arbeid die erin gestopt wordt om het product te maken.

Het is ook nog leuk om te bedenken dat die Energie die we voor al die transformatieprocessen nodige hebben eigenlijk ook gratis is. Dat is namelijk de zon. Alle energievormen die we op aarde gebruiken zijn een afgeleide van de zon. Aardolie/gas, biomassa en wind is gewoon ingedikte zonneenergie die in onze spaarpot, de aarde, aanwezig is. Behalve kernenergie, dat is gebaseerd natuurkundige toestand van stoffen maar is dan ook wel een eindige energiebron. Als je dus doorredeneert is de kostprijs van alles alleen maar terug te voeren op Arbeid.

Waarde

Maar een artikel/product wordt niet verhandeld voor de kostprijs. En een product wordt alleen verhandeld als het waarde heeft. Hier gaan twee zaken meespelen namelijk de schaarste van een product en de vraag en aanbod voor het product op de markt. Een product welk een hoge kostprijs heeft maar waar geen vraag naar is zal laag gewaardeerd worden en andersom een product waarvan het aanbod beperkt is ten opzichte van de vraag maar waarvan de kostprijs laag is kan toch een hoge prijs voor gekregen worden. De waarde wordt bepaald door de kostprijs plus de schaarste en de markt van vraag en aanbod. Een auto is geen echt schaars product en wordt daarom verhandeld voor een prijs die maar een klein beetje hoger ligt dan de kostprijs. Goud en andere edelmetalen worden verhandeld voor een veel hogere prijs dan de kostprijs omdat het schaars is terwijl de vraag behoorlijk groot is.

Dit zelfde geldt ook voor Bitcoin. Elke bitcoin heeft een bepaalde hoeveelheid energie en arbeid gekost om hem te maken. 99% energie en 1% arbeid. Er is op dit moment ongeveer 180.000 kWh aan elektriciteit nodig om 1 Bitcoin te “minen”. Bij een gemiddelde kWh prijs van $0,05 (in lage energieprijs landen zoals Canada of China) kost een bitcoin ongeveer $9000 aan stroom voor de mining apparatuur. Maar door de schaarste is men nu bereid om ongeveer twee keer zoveel te betalen dan de kostprijs van één Bitcoin is.

Met Bitcoin is wel iets bijzonders aan de hand want de kostprijs is afhankelijk van de waarde. Als de prijs van Bitcoin lager wordt dan de huidige kostprijs zullen een aantal miners stoppen met minen en in tegenstelling tot het mijnen van Goud zal het aantal gedolven bitcoins juist gelijk blijven. Dat betekent dat de kostprijs van een bitcoin daalt, juist zover dat het weer lucratief is om te minen. Er wordt een equilibrium gevonden.

Het voorgaande is in tegenstelling tot wat veel mensen denken dat Bitcoin uit het niets gecreëerd wordt, een tulpenbol, pyramidespel, gebakken lucht is en geen onderliggende waarde heeft. Bitcoin heeft die waarde door het maakproces en schaarste op de markt van vraag en aanbod zeker wel gekregen.

We zijn nu zover dat we dus kunnen stellen dat de kostprijs van iets bepaald wordt door de hoeveelheid energie en arbeid die er in gestopt moet worden om het te maken tot wat het is. Maar dat de waarde bepaald wordt door schaarste op de markt van vraag en aanbod.

Euro en Dollar

Nu is het interessant om vast te stellen dat er één artikel op aarde is dat geen product is van Energie en Arbeid en dat is Geld/valuta. Nadat de koppeling met de goudstandaard werd losgelaten heeft geld geen kostprijs meer. Het is dus geen product van energie en arbeid (een beetje om de bankbiljetten te drukken en de munten te slaan maar dat is te verwaarlozen). Ook schaarste is er niet. Als er een tekort is creëren we er gewoon bij via het maken van schulden om onze vorige schulden mee af te lossen.
Dus Geld heeft geen kostprijs en geen schaarste. Toch kennen we er waarde aan toe gebaseerd op “vertrouwen”. We hebben met elkaar afgesproken dat dat papiertje waar 100 opstaat een waarde vertegenwoordigd van €100,- en we vertrouwen daar ook allemaal op dat een ander dat ook gelooft. En via dat “vertrouwen” is een hele financiële industrie gebouwd.

Het is dus vreemd om te denken dat Bitcoin geen onderliggende waarde heeft terwijl er wel duidelijk een kostprijs aan te hangen valt en er ook schaarste heerst en dat aan de andere kant heel veel vertrouwen en geloof nodig is om Geld zijn waarde te geven zonder dat die waarde gebaseerd is op enige vorm van energie, arbeid en schaarste.

Tot zover mijn gedachtenspinsel. Doe er mee wat u wilt.

Andere artikelen van deze auteur zijn:

Ranking crypto’s door aantallen nodes
Bitcoin moet veranderen
Het minen van Gulden
De herstelzin fail safe of niet
Miners, Blocktijd en Orphans, een drie-eenheid.

De onzin van Marketcap
De hype van transacties per seconde
Welke crypto wordt het nieuwe betaalmiddel
Crypto gerangschikt naar aantallen gebruikers
Fact check Gulden website
Security Token Offering, de nieuwe ICO?
The white hat ethical investor
Kan de Bitcoin koers naar $100.000 stijgen?
Mining- en witnessrewards, uitleg over de Gulden infrastructuur.

Een donatie wordt op prijs gesteld.

Gulden: GJHgkaE88n21d2TNUCvaxJRCXcGbR7MaLd
Bitcoin: 3QR1yvPr1vcM3dfyzrhFpjsLf4VggVZHsK

--

--